TAKA STARA PRZYJAŹŃ

Sobota 17 listopada 2012

Znajomi pokazali mi znalezione w rupieciach u babci bardzo stare książki, niektóre wydane jeszcze w XIX wieku, coś z Orzeszkowej i Niemcewicza. Mają tego spory karton i zapytali czy mają je wyrzucić. Wzdrygnąłem się i zaprotestowałem, wziąłem pierwszą część tych antyków pod opiekę.
Nigdy w życiu nie wyrzuciłem i nie podarłem żadnej książki, może dlatego, że w dzieciństwie miałem ich mało, za mało. Książka to jednak jakaś myśl człowieka, zapis jego spotkania z życiem i światem, z innymi ludźmi, w końcu także emocje i pasje. Oczywiście wiem, że wydrukowano wiele niemądrych, banalnych czy nawet podłych rzeczy, które złowieszczo wpłynęły na czytelników, przykładem jest choćby „Mein Kampf” Hitlera.
W Kościele książkom wiodło się różnie. Index Expurgatorius, czyli spis ksiąg zakazanych urzędowo przez Kościół (takich ksiąg wierzącemu nie wolno było ani czytać, ani posiadać ani pożyczać lub dawać innym), obejmował m.in. Andrzeja Frycza Modrzewskiego (za „O poprawie Rzeczypospolitej”) i Adama Mickiewicza (za „Prelekcje paryskie”) i został anulowany – w sensie braku kary za lekturę – dopiero w 1966 r.
W czasach poprzedniego systemu (komuna) w Polsce, niektóre książki mogłem przeczytać tylko dlatego, że ktoś je przemycił z Zachodu lub potajemnie wydał (w tzw. drugim obiegu) w kraju. I tak przeczytałem „Archipelag Gułag” Aleksandra Sołżenicyna, dzieła Miłosza czy Barańczaka. Bezdebity mam do tej pory, nie wyrzuciłem.
Książka przez skojarzenie odsyła mnie do człowieka, autora lub bohatera dzieła. Ale odsyła także do Boga, który jakoś pozwolił opisać się w Księdze, a ja próbuję Go odkrywać na stronach Biblii. Nie umiem dobrze wyjaśnić mojej miłości do książek i do Księgi, ale nie mam odwagi jakiejkolwiek książki wyrzucić czy spalić. Czytam je i zbieram. To taka stara i dobra przyjaźń, której jestem wierny.