Wtorek 26 października
Sam kończyłem liceum im. Mikołaja Kopernika w Kołobrzegu, mało stamtąd mnie nie wywali za kolportowanie ulotek przeciw komunie. W Lublinie jest kilka znakomitych liceów, sto lat świętuje właśnie Unia. Popełniłem artykuł do lubelskiej Niedzieli, z uznaniem dla Jubilata. I tak sobie myślę, że nadszedł czas do zakładania dobrych szkół. Takich, które spodobają się panu ministrowi Czarnkowi i takich, co go rozeźlą. Byle były dobre.
Oto co napisałem o Unii, resztę doczytacie w linku (płatnym) na końcu.
Sto lat Unii
Trudno sobie wyobrazić początki powszechnej oświaty lubelskiej bez bł. ks. Kazimierza Gostyńskiego, męczennika zagazowanego przez Niemców na zamku w Hartheim. Przynajmniej cztery najważniejsze do dzisiaj licea w Lublinie zawdzięczają swoje powstanie bądź rozwój księdzu Gostyńskiemu. Założył i kierował przez 18 lat męskim gimnazjum (obecnie liceum) im. J. Zamojskiego, ukończył budowę Biskupiaka, w gimnazjum Staszica przez wiele lat nauczał łaciny. Wreszcie w październiku 1921 r. zorganizował gimnazjum dla dziewcząt im. Unii Lubelskiej.
Po latach silnej rusyfikacji potrzeba dobrych polskich szkół była ogromna, zwłaszcza na terenach dawnego zaboru rosyjskiego, gdzie analfabetyzm był znacznie wyższy niż pod okupacją pruską czy austriacką. Szczególnie kulała edukacja dziewcząt, pokutowało jeszcze przekonanie, że wystarczy jak będą umiały dobrze gotować, sprzątać i dbać o dzieci. Ks. Gostyński, wspierany przez bpa Mariana Fulmana, widział konieczność kształcenia inteligentnych i patriotycznie uformowanych Polek.
Brakuje tylko biskupa
Proroczy duch ks. Gostyńskiego dobrze obrazuje poczet absolwentek Unii, naprawdę wybitnych patriotek, pisarek i artystek. Słynne liceum ukończyła przed wojną Anna Kamieńska, tłumaczka biblijnych psalmów, autorka znakomitych wierszy i powieści religijnych. Przed wojną w Unii uczyła się również Hanna Malewska, kierująca wydawnictwem „Znak” w latach świetności tej oficyny oraz Julia Hartwig, żołnierz Armii Krajowej i znana poetka.
A dalej tutaj:
https://www.niedziela.pl/artykul/73534/III-LO-w-Lublinie-Wiecej-niz-szkola
